Osteoporoz, vücudumuzdaki kemiklerin sertliği azaldığında ve kaliteleri zayıflayıp daha kırılgan hale geldiğinde ortaya çıkan tüm iskeletimizi etkileyen sistemik bir hastalıktır. Osteoporoz, yaşam süresinin artması ve yaşlı insan sayısının artması nedeniyle günümüzde en sık görülen hastalıklardan biri haline gelmiştir. İş bitti; 50 yaşın üzerindeki her 3 kadından 1’inin ve her 5 erkekten 1’inin hayatlarının bir noktasında kırık yaşayacağını göstermektedir. En iyi tedavi riskten korunmadır.
Osteoporoz sadece kadınlarda mı görülür?
Osteoporoz daha çok kadınları etkileyen bir hastalık olarak bilinse de erkekleri de etkileyen önemli bir sağlık sorunudur. Osteoporoz için bilinen en önemli risk faktörü yaşlanmadır. İçinde bulunduğumuz yüzyılda hastalıkların teşhis ve tedavisindeki gelişmeler insan yaşam beklentisini artırsa da, osteoporoz, yaşla birlikte artan birçok hastalık gibi sağlık gündeminin ilk sıralarında yer almaktadır. Çünkü dünya çapında yaşlıların sayısının artmasıyla birlikte osteoporoz ve osteoporoza bağlı kırıkların görülme sıklığı önemli ölçüde artmaktadır. Günümüzde kalça kırıklarından kaynaklanan ölümler, kalp hastalığı ve kanserden ölümlerin ardından üçüncü sırada yer almaktadır.
Osteoporozda kemik kaybı kaç yaşında başlar?
Kemikler aslında inşa edildikçe ve yok edildikçe sürekli yenilenen canlı dokulardır. 30 yaşına kadar olan kadınlarda bu yaratma ve yok etme süreci dengeli bir şekilde devam ederken, bu yaştan itibaren denge yıkım lehine değişmektedir. 30 yaşından sonra, en yüksek kemik kütlesi oluştuğunda, kadınlar yılda yüzde 0,5 oranında geri döndürülemez kemik kütlesini kaybetmeye başlarlar. Bu kayıp özellikle menopozdan sonra hızlanır ve kaybedilen kemik miktarı, bir kadının ileride kemik kırıklarıyla karşılaşıp karşılaşmayacağının belirlenmesinde en önemli faktörlerden biridir.
Kemik erimesi (osteoporoz) en çok hangi organlar etkilenir?
Kemik erimesi en çok vücut ağırlığını taşıyan omurları etkiler. Tüm osteoporoz vakalarının yüzde 47’si omurlarda, yüzde 20’si kalçalarda, yüzde 13’ü bileklerde ve yüzde 20’si diğer kemiklerde meydana gelir. Omurgadaki çökme kırıklarına bağlı olarak özellikle yaşlılıkta kısalmaları görülebilmektedir. Diğer kemiklerin, özellikle de kalçanın ölümcül kırıkları, hafif bir düşüşün bir sonucu olarak veya kendiliğinden meydana gelir.
Osteoporozun sonuçları nelerdir?
Osteoporozun en önemli sonucu kırık ve buna bağlı sakatlıktır. Özellikle 50 yaşın üzerinde kalça, omur ve el bileği kırılma riskinin kadınlarda yüzde 40, erkeklerde yüzde 13 olduğu düşünülüyor. Bu istatistikler, 50 yaşın üzerindeki 10 hastadan 4’ünün kalça, omur veya el bileği kırıkları açısından risk altında olduğunu göstermektedir. Bir kırığın maliyetini ve sosyal yönlerini ortaya çıkardığınızda, büyük sorunlar ortaya çıkar. Bugün, Amerika Birleşik Devletleri’nde yılda 1,5 milyon kırık meydana geliyor. Bunların 300.000’i kalça, 700.000’i omur, 250.000’i bilek ve 300.000’i diğer kırıklardır. Ne yazık ki kalça kırığı olan hastaların yüzde 20’si ilk yıl içinde ölüyor, yüzde 30’dan fazlası sakat kalıyor. 1990’ların başında 1,7 milyon olan kalça kırığı sayısının 2050 yılına kadar 6,5 milyona çıkacağı tahmin ediliyor.